Βήμα 1) Εισαγωγή στο θέμα! (30 λεπτά)

Για αρχή, ο εκπαιδευτικός μπορεί να υπενθυμίσει στους μαθητές τον ορισμό των αποβλήτων. Θεωρούνται ως απόβλητα οι οποιεσδήποτε ουσίες ή αντικείμενα που ο κάτοχός τους απορρίπτει ή προτίθεται ή υποχρεούται να απορρίψει (βλ. Νομοθεσία της ΕΕ για τη διαχείριση των αποβλήτων). Είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι αυτό που θεωρείται απόβλητο σε ένα μέρος ή σε μια συγκεκριμένη στιγμή, μπορεί να θεωρηθεί υλικό κάπου αλλού, μέσω της επαναχρησιμοποίησης ή της ανακύκλωσης.

Ο εκπαιδευτικός ζητά πρώτα από τους εκπαιδευόμενους να αναλύσουν και να καταγράψουν στον πίνακα όλα τα απόβλητα που παράγονται μέσω της διαδικασίας της επαγγελματικής τους εκπαίδευσης, στο κέντρο κατάρτισης (Οι εκπαιδευτικοί θα βρουν μερικά παραδείγματα στις Σημειώσεις για εκπαιδευτικούς).

Ο εκπαιδευτικός μπορεί να βοηθήσει αυτή την εργασία παρέχοντας μια σύντομη ανάλυσή της με μια λίστα δραστηριοτήτων προς εκτέλεση. Στη συνέχεια, θα είναι ευκολότερο για τους μαθητές να προσδιορίσουν τα απόβλητα που παράγονται σε κάθε φάση της διαδικασίας.

Βήμα 2) Τι κάνουμε με τα απόβλητά μας; (60 λεπτά)

Μόλις οι εκπαιδευτικοί λάβουν την σαφή λίστα με τα διάφορα απόβλητα που δημιουργούνται από τις μελλοντικές επαγγελματικές δραστηριότητες τους, θα δημιουργήσουν ομάδες μαθητών, με την κάθε ομάδα να ασχολείται με ένα συγκεκριμένο απόβλητο. Οι μαθητές θα ακολουθήσουν και θα εντοπίσουν μια συγκεκριμένη αλυσίδα συλλογής και διαχείρισης αποβλήτων.

Για να το κάνουν αυτό, θα αναπτύξουν ένα ερωτηματολόγιο που θα σταλεί στα υπεύθυνα άτομα εντός του κέντρου κατάρτισης και εκτός (αρμόδια τμήματα του δήμου, δημόσια ή ιδιωτική εταιρεία που είναι υπεύθυνη για τη διαχείριση των αποβλήτων κλπ). Κάποιες λίγες ερωτήσεις θα πρέπει να είναι αρκετές για να απαντήσουν στο κύριο ζήτημα «Τι κάνουμε με αυτά τα απόβλητα;». Για κάθε τύπο απορριμμάτων που προσδιορίζονται, πρέπει να απαντηθούν οι ακόλουθες ερωτήσεις:

-Ερώτηση 1: Αυτός ο τύπος αποβλήτων ταξινομείται και συλλέγεται ξεχωριστά;

-Ερώτηση 2: Συλλέγεται για επαναχρησιμοποίηση ή ανακύκλωση (ή κομποστοποίηση για οργανικά απόβλητα);

-Ερώτηση 3: Εάν ναι, πώς οργανώνεται η διαδικασία ανακύκλωσης (τοπικό κέντρο ανακύκλωσης, τεχνολογία που χρησιμοποιείται, αγορά νέου προϊόντος κ.λπ.);

-Ερώτηση 4: Εάν όχι, μεταφέρεται σε οργανωμένους χώρους υγειονομικής ταφής ή αποτεφρωτήρα;

-Μερικές επιπλέον ερωτήσεις μπορούν να προστεθούν για συγκεκριμένα απόβλητα ή επικίνδυνα απόβλητα.

Το ερωτηματολόγιο θα πρέπει να ετοιμαστεί διαδικτυκά (πχ με τη μορφή Φόρμας Google) έτσι ώστε να διαδίδεται, να συγκεντρώνεται και να αναλύεται με ευκολία.

 Βήμα 3) Μοιραστείτε τα αποτελέσματά σας (60 με 120 λεπτά, ανάλογα την πρόσθετη έρευνα)

Αφού οι εκπαιδευτικοί συλλέξουν τις απαντήσεις, κάθε ομάδα προετοιμάζει μια σύνθεση που θα παρέχει μια σαφή εικόνα των διαδικασιών διαχείρισης που ακολουθούνται για συγκεκριμένα απόβλητα.

Μπορεί να ζητηθεί πρόσθετη έρευνα για τη συμπλήρωση των πληροφοριών που θα συλλεχθούν μέσω ερωτηματολογίων.

Έπειτα οι ομάδες θα παρουσιάσουν τα αποτελέσματά τους, εστιάζοντας τουλάχιστον στα ακόλουθα:

-Ιδιαιτερότητα των παραγόμενων αποβλήτων (προέλευση, επικινδυνότητα, υγρό ή στερεό κλπ)

-Πιθανές επιπτώσεις του τύπου των αποβλήτων στο φυσικό περιβάλλον, στην ανθρώπινη υγεία.

-Τρόπος διαχείρισης αυτού του είδους των αποβλήτων: χωριστή συλλογή ή μη, ειδική επεξεργασία ή όχι, πού και πώς διαχειρίζεται (υγειονομική ταφή ή αποτέφρωση, άλλα), τοπικά ή όχι κλπ.

-Η τρέχουσα δυνατότητα μείωσης των αποβλήτων στην πηγή και ανακύκλωσης ή επαναχρησιμοποίησης

Μετά από αυτήν τη δραστηριότητα, οι εκπαιδευόμενοι πρέπει να είναι σε θέση να προσδιορίσουν τις κύριες κατηγορίες αποβλήτων που παράγονται από τη δραστηριότητά τους ή/και τον επαγγελματικό τους τομέα και τον προορισμό τους. Προχωρώντας ένα βήμα παραπέρα, θα πρέπει να καθορίσουν πώς θα μπορούσαν να μειώσουν τον όγκο ή τις κατηγορίες των παραγόμενων αποβλήτων.

Ένα παράδειγμα μελέτης περιπτώσεων μπορεί να βρεθεί διαθέσιμο στα «Έγγραφα»

 -ΠΡΟΤΡΟΠΗ ΓΙΑ ΔΡΑΣΗ 1

Με την υποστήριξη του εκπαιδευτικού τους, οι εκπαιδευόμενοι μπορούν να κάνουν πρόσθετη έρευνα για να ολοκληρώσουν τις ιδέες τους και να αναπτύξουν ένα είδος «Επαγγελματικού Χάρτη» όπου θα επαναλάβουν το ζήτημα και θα απαριθμήσουν τις δεσμεύσεις τους στο να περιορίσουν την παραγωγή αποβλήτων στο εργασιακό τους περιβάλλον και να βελτιώσουν τη διαχείριση των αποβλήτων.

-ΠΡΟΤΡΟΠΗ ΓΙΑ ΔΡΑΣΗ 2

Η εξερεύνηση του οικολογικού αποτυπώματος μπορεί να προσαρμοστεί και να διευρυνθεί για να αποτελέσει μακροπρόθεσμο έργο. Ξεκινήστε με αυτήν τη δραστηριότητα και, στη συνέχεια, ζητήστε από τους μαθητές να εργαστούν σε μικρές ομάδες για να παρουσιάσουν μια οικολογική ανάλυση αποτυπώματος του εκπαιδευτικού κέντρου ή του σχολείου. Φυσικά, αυτή η «Ενέργεια» θα πρέπει να οργανωθεί σε συνεργασία με την Διεύθυνση του ιδρύματος, προκειμένου να συμμετάσχει στη διαδικασία το μέγιστο προσωπικό και εκπαιδευτικοί. Τα αποτελέσματα θα καταλήξουν σε μια αναφορά ή/και πρόταση για βελτίωση.

Οι εκπαιδευτικοί καλούνται να χρησιμοποιήσουν την προτεινόμενη υπάρχουσα πλατφόρμα για τον υπολογισμό του οικολογικού αποτυπώματος.