Εισαγωγής
Αίθουσα διδασκαλίας στο Λάγος της Νιγηρίας (Από τον Doug Linstedt στο unsplash.com)
«Ένα παιδί, ένας δάσκαλος, ένα βιβλίο, ένα στυλό μπορούν να αλλάξουν τον κόσμο» (Μαλάλα Γιουσαφζάι)
Η εκπαίδευση αποτελεί θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα, απαραίτητο για την ανθρώπινη αξιοπρέπεια και καθοριστικό παράγοντα επιτυχίας όλων των ΣΒΑ. Παρόλα αυτά, περίπου 258 εκατομμύρια παιδιά και νέοι ήταν ακόμα εκτός σχολείου το 2018 – περίπου το 1/5 του παγκόσμιου πληθυσμού αυτής της ηλικιακής ομάδας. Ταυτόχρονα, περίπου 773 εκατομμύρια ενήλικες (τα 2/3 εκ των οποίων είναι γυναίκες) δε γνωρίζουν γραφή και ανάγνωση. Οι γυναίκες και τα κορίτσια έχουν περισσότερες δυσκολίες στην πρόσβαση της μόρφωσης που με τη σειρά του μεταφράζεται σε έλλειψη δυνατότητας για εκμάθηση ικανοτήτων και ευκαιριών στην αγορά εργασίας για τις νέες γυναίκες.
Η δραστηριότητα χωρίζεται σε δύο ξεχωριστές συνεδρίες. Η πρώτη συνεδρία στοχεύει στην εισαγωγή του ΣΒΑ 4 και στην προετοιμασία ενός οδηγού συνέντευξης για την αξιολόγηση της αντίληψης της τοπικής κοινότητας σχετικά με την ποιοτική εκπαίδευση καθώς και συλλογή μαρτυριών. Κατά τη διάρκεια της πρώτης και της δεύτερης συνεδρίας, οι νέοι θα πρέπει να διεξάγουν συνεντεύξεις με το κοινό που θεωρούν κατάλληλο (οικογένεια, καθηγητές, συναδέλφους, διευθυντές ή διευθυντικά στελέχη, μεταξύ άλλων). Στη δεύτερη συνεδρία, οι μαθητές θα προβληματιστούν για άλλες πραγματικότητες διαφορετικές από το τοπικό τους πλαίσιο, προκειμένου να κατανοήσουν τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν πολλοί νέοι στην πρόσβαση στην εκπαίδευση σε όλο τον κόσμο, ιδιαίτερα στην περίπτωση κοριτσιών και γυναικών.
Αντικείμενο εκμάθησης
- Ο μαθητευόμενος κατανοεί τον σημαντικό ρόλο της εκπαίδευσης και των ευκαιριών διά βίου μάθησης για όλους (τυπική, μη τυπική και άτυπη μάθηση) ως βασικούς μοχλούς της βιώσιμης ανάπτυξης, για τη βελτίωση της ζωής των ανθρώπων και για την επίτευξη των SDGs
- Ο εκπαιδευόμενος γνωρίζει για την ανισότητα στην πρόσβαση και στην υλοποιηση της εκπαίδευσης, ιδίως μεταξύ κοριτσιών και αγοριών και σε αγροτικές περιοχές, γνωρίζει επίσης τους λόγους έλλειψης δίκαιης πρόσβασης στην ποιοτική εκπαίδευση και τους λόγους έλλειψης ευκαιριών διά βίου μάθησης.
- Ο μαθητευόμενος είναι σε θέση να ευαισθητοποιήσει άλλους για τη σημασία της ποιοτικής εκπαίδευσης για όλους, για μια ανθρωπιστική και ολιστική προσέγγιση της εκπαίδευσης, της SDG και των σχετικών προσεγγίσεων
- Ο μαθητευόμενος είναι σε θέση να αναγνωρίσει την πραγματική αξία της εκπαίδευσης.
- Ο μαθητευόμενος είναι σε θέση να συμβάλει στη διευκόλυνση και την εφαρμογή ποιοτικής εκπαίδευσης για όλους, SDG και συναφείς προσεγγίσεις σε διαφορετικά επίπεδα.
- Ο εκπαιδευόμενος είναι σε θέση να προωθήσει την ισότητα των φύλων στην εκπαίδευση.
- Επάρκεια συνεργασίας
- Επάρκεια κριτικής σκέψης
- Επάρκεια αυτογνωσίας
Οδηγίες
Βήμα 1) Εισαγωγή (10 λεπτά)
-Ξεκινήστε τη συνεδρία εξηγώντας το φάσμα του έργου ή την εν λόγω διδακτική διαδικασία. Ο ΣΒΑ 4 αναφέρεται στην ποιοτική εκπαίδευση – δείξτε το σύντομο βίντεο για την εισαγωγή του ΣΒΑ από την ενότητα ΠΗΓΕΣ.
-Περιληπτικά εισάγετε τον ΣΒΑ μέσω μιας σύντομης συζήτησης βασισμένης στο βίντεο.
Ο ΣΒΑ 4 σκοπεύει να διασφαλίσει την πρόσβαση στην ποιοτική και ισότιμη εκπαίδευση για όλους. Τι είναι όμως η ποιοτική εκπαίδευση; Ποιες είναι οι σχετικές ευκαιρίες και δυσκολίες; Ποιός είναι ο ρόλος μας στην επίτευξη αυτού του στόχου;
Βήμα 2) Εκπαιδεύοντας τον κόσμο (40 λεπτά)
Δείξτε ένα βίντεο για να περιγράψετε την πραγματικότητα για την εκπαίδευση σε άλλα μέρη του κόσμου, και συγκεκριμένα τις δυσκολίες που κάποια κορίτσια και γυναίκες αντιμετωπίζουν καθώς και τη σημασία της εκπαίδευσης για τις ζωές τους. Ως παράδειγμα, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε ένα βίντεο από τον οργανισμό Girls Rising (Ενότητα πηγές)
Βάσει του βίντεο, ρωτήστε τους μαθητές:
-Πώς αισθανθήκατε;
-Τι δυσκολίες αντιμετωπίζουν τα κορίτσια στην πρόσβαση της εκπαίδευσης;
-Βάσει της μαρτυρίας αυτής, θα αλλάζατε την άποψή σας για τη σημασία της εκπαίδευσης; Γιατί;
-Μπορεί η ποιοτική εκπαίδευση να συνεισφέρει στην επαγγελματική ανάπτυξη; Πώς;
-Ποιος πιστεύετε ότι μπορεί να είναι ο ρόλος σας στη βελτίωση της πρόσβασης στην ποιοτική εκπαίδευση για όλους;
-Τι ομοιότητες και διαφορές βρίσκετε μεταξύ της τοπικής πραγματικότητάς σας και της μαρτυρίας αυτής;
Βήμα 3) Εκπαίδευση στην κοινωνία μας (50 λεπτά)
Χωρίστε τους συμμετέχοντες σε ομάδες 4-6 ατόμων ώστε να σχηματίσουν μια ομάδα δημοσιογράφων και φωτογράφων. Κάθε ομάδα πρέπει να προετοιμάσει τη δουλειά τους προκειμένου να ανακαλύψει την πραγματικότητα της εκπαίδευσης στη γειτονιά τους, ή στο χωριό ή την πόλη τους.
Κάθε ομάδα πρέπει να προετοιμάσει μερικές ερωτήσεις για να πάρει συνέντευξη από πολλά άτομα από την τοπική τους κοινότητα (αν είναι δυνατόν από διαφορετικές ηλικίες, τόπους καταγωγής κ.λπ.)
Κάποια παραδείγματα ερωτήσεων:
1. Τι επίπεδο εκπαίδευσης έχετε; (πρωτοβάθμια, δευτεροβάθμια, πανεπιστήμιο)
2. Πώς ήταν ή είναι οι δάσκαλοί σας στο σχολείο, πανεπιστήμιο, κλπ;
3. Διαθέτει/Διέθετε το σχολείο σας όλες τις βασικές υπηρεσίες (νερό, ηλεκτρικό, τουαλέτα, μαθητική ύλη). Είναι/Ήταν διαθέσιμα για όλους;
4. Πιστεύετε πως αυτά που μάθατε/μαθαίνετε στο σχολείο θα σας φανούν χρήσιμα;
5. Γνωρίζουν τα μέλη της οικογένειάς σας να διαβάζουν και να γράφουν? Μέχρι τι επίπεδο εκπαίδευσης μελέτησαν: πρωτοβάθμια, δευτεροβάθμια, τριτοβάθμια, κλπ;
6. Πιστεύετε ότι η εκπαίδευση της χώρας σας είναι ποιοτική και ότι όλοι έχουν ισάξια πρόσβαση σε αυτήν;
7. Πώς θα βελτιώνατε την εκπαίδευση στη χώρα σας;
8. Τι θα ζητούσατε από την κυβέρνηση για τη βελτίωση της εκπαίδευσης;
Οι μαθητές πρέπει να διεξάγουν τις συνεντεύξεις σε 1 με 2 εβδομάδες. Έπειτα, οι μαθητές θα συνοψίσουν την πραγματικότητα της εκπαίδευσης από τη δική τους πλευρά.
Βήμα 4) Έκθεση και αξιολόγηση
Ολοκληρώστε τη συνεδρία συνοψίζοντας στη σημασία της πρόσβασης σε ποιοτική εκπαίδευση σε όλες τις διαστάσεις της και ειδικότερα για κορίτσια και γυναίκες.
- ΔΡΑΣΗ 1
Με βάση τις συνεντεύξεις σχετικά με το τοπικό πλαίσιο και μαρτυρίες για τις πραγματικότητες από διαφορετικές χώρες (βίντεο από το Girl Rising ή το βιβλίο «Είμαι η Μάλαλα, μεταξύ άλλων), οι μαθητές θα πρέπει να προετοιμάσουν μια παρουσίαση μέσω βίντεο, ψηφιακής τέχνης, θεατρικού έργου ή ένα άρθρο εφημερίδας σχετικά με τα ευρήματά τους για τη σημασία της εκπαίδευσης. Εάν είναι δυνατόν, διαδώστε τα αποτελέσματα μέσω ψηφιακών καναλιών.
- ΔΡΑΣΗ 2
Ως εναλλακτική λύση ή συμπλήρωμα της δραστηριότητας, μπορείτε να ζητήσετε από τους μαθητές να σκεφτούν τι αποτελεί ποιοτική εκπαίδευση για αυτούς και τι θα μπορούσε να βελτιωθεί στα σχολεία τους. Ζητήστε από τους μαθητές να γράψουν μια επιστολή στις τοπικές, περιφερειακές ή/και εθνικές αρχές σχετικά με ορισμένα μέτρα που θεωρούν σημαντικό να εφαρμοστούν για την προώθηση της ποιοτικής εκπαίδευσης.
Σημειώσεις για Eκπαιδευτικούς
Εκτιμώμενη Συνολική Διάρκεια: 2 ώρες + Δραστηριοποίηση
Προετοιμασία
-Η συνεδρία αυτή δεν έχει όριο στους συμμετέχοντες
-Βοηθήστε τους μαθητές να προετοιμάσουν τον οδηγό συνέντευξης και την αναγνώριση των ανθρώπων προς συνέντευξη.
-Μπορείτε να αναζητήσετε και άλλα βίντεο που πιστεύετε ότι ταιριάζουν και βοηθούν τη θεματολογία.
Συμβουλές για Εκπαιδευτικούς
-Εάν έχετε μια ετερογενή ομάδα, μπορείτε να βρείτε μαθητές των οποίων οι οικογένειες έχουν διαφορετικά επίπεδα εκπαίδευσης. Είναι σημαντικό για τον εκπαιδευτικό να προσδιορίσει κατά πόσο το γεγονός ότι υπάρχουν μαθητές των οποίων οι οικογένειες έχουν υψηλότερα και χαμηλότερα επίπεδα εκπαίδευσης μπορεί να εμποδίσει ορισμένους μαθητές να πάρουν συνέντευξη από τις οικογένειές τους σχετικά με αυτό το θέμα.
-Σε σχέση με τις συνεντεύξεις, ως εναλλακτική, οι μαθητές μπορούν να δημιουργήσουν ένα διαδικτυακό ερωτηματολόγιο. Υπάρχουν μερικά διαδικτυακά εργαλεία για τη δημιουργία ερωτηματολογίου όπως:
- Survey Monkey
- Google Form
-Η μαρτυρία του Οργανισμού Girl Rising είναι από το 2013. Πρόσφατα (2019), δημοσιεύθηκαν μερικά βίντεο σχετικά με το πώς ζουν τα κορίτσια σήμερα. Μπορείτε να συμπληρώσετε τη συνεδρία με παρουσίαση αυτού του βίντεο, ώστε οι μαθητές να κατανοήσουν σε βάθος τον αντίκτυπο της εκπαίδευσης στη ζωή τους.
-Εναλλακτικά, εκτός από βίντεο, εαν γνωρίζετε κάποιο πρόσωπο που μπορεί να δώσει μαρτυρία σχετικά με την πραγματικότητα της εκπαίδευσης σε άλλη χώρα, αυτό μπορεί να αποτελέσει εναλλακτική της πρώτης δραστηριότητας.
-Ως άλλη εναλλακτική μπορείτε να ζητήσετε από τους μαθητές να διαβάσουν το βιβλίο «Είμαι η Μαλάλα» της Μαλάλα Γιουσαφζάι.
- Μπορείτε επίσης να εξερευνήσετε το ζήτημα σχετικά με τις διαδικτυακές (εξ’αποστάσεως) και προσωπικές τάξεις, λόγω του πανδημικού πλαισίου και να συζητήσετε τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα κάθε τύπου τάξης και πώς συμβάλλουν στην ποιοτική εκπαίδευση. Εδώ μπορείτε επίσης να συζητήσετε πώς η έλλειψη πρόσβασης σε ψηφιακά εργαλεία μπορεί να συμβάλει στην έλλειψη πρόσβασης σε ποιοτική εκπαίδευση σε τοπικό και παγκόσμιο επίπεδο.
Περαιτέρω πληροφορίες
Η εκπαίδευση αποτελεί θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα, ωστόσο η πρόσβαση σε οποιαδήποτε εκπαίδευση δεν είναι αρκετή, απαιτείται μια ποιοτική και δίκαιη εκπαίδευση, προκειμένου να μην γίνουν διακρίσεις εις βάρος των πιο ευάλωτων ομάδων.
Η εκπαίδευση έχει καθοριστικό ρόλο στη διακοπή του κύκλου της φτώχειας, στη μείωση των ανισοτήτων και στην προώθηση πιο ειρηνικών κοινωνιών. Ωστόσο, η πρόσβαση στην ποιοτική εκπαίδευση από ευάλωτες ομάδες εξακολουθεί να παρουσιάζει πολλές προκλήσεις. Οι πιο ευάλωτοι πληθυσμοί είναι άτομα που ζουν σε πιο απομονωμένα αγροτικά περιβάλλοντα, άτομα που ζουν σε καταστάσεις φτώχειας, άτομα με ειδικές ικανότητες, άτομα που ανήκουν σε μειονότητες, κορίτσια και γυναίκες (2 στους 3 αναλφάβητους ενήλικες είναι γυναίκες), πρόσφυγες και εκτοπισμένοι όπως και άτομα που ζουν σε ζώνες συγκρούσεων.
Η έλλειψη πρόσβασης σε ποιοτική εκπαίδευση έχει πολλαπλές συνέπειες για τον πληθυσμό, για παράδειγμα:
- Έλλειψη ευκαιριών απαραίτητων για την πλήρη ανάπτυξη της προσωπικότητας και των δεξιοτήτων των αποκλεισμένων ατόμων, η οποία με τη σειρά της επηρεάζει τις σχέσεις τους και την ικανότητα λήψης αποφάσεων.
-Τρέφει τον κύκλο της φτώχειας και συμβάλλει στην αύξηση των κοινωνικών ανισοτήτων.
-Περιορίζει την πρόσβαση σε σταθερές και ικανοποιητικές ευκαιρίες εργασίας.
-Επηρεάζει την οικονομική ανάπτυξη και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής.
-Προωθεί μια αύξηση σε καταστάσεις συγκρούσεων ·
-Συμβάλλει στη μεγαλύτερη παθητικότητα του πληθυσμού στην αντίδραση, για παράδειγμα, σε καταστάσεις διαφθοράς σε οικονομικό και πολιτικό επίπεδο.
Η επίτευξη του ΣΒΑ 4 είναι δυνατή μόνο μέσω πολιτικών μέτρων που θα διασφαλίσουν την ποιοτική εκπαίδευση για όλους τους ανθρώπους, μέσω ισάξιου μοιρασμού των πόρων και αποτελεσματικής διαχείρισης. Επιπρόσθετα, αποτελεί ρόλο ολόκληρης της κοινωνίας να συμβάλλει στην εκπλήρωση αυτού του δικαιώματος.
Πηγές:
-FGS (2014) Guia estudantes – Direito à Educação, Direito à Esperança. Edujesuit.
-FGS (2014) Guia de Conteúdos – Direito à Educação, Direito à Esperança. Edujesuit.
-https://www.un.org/sustainabledevelopment/education/

