Invoering
Supermarkt (Peggy cci from Pixabay)
Voor SDG8 moeten we allemaal proberen bij te dragen aan een samenleving en economie die "binnen de mogelijkheden van de planeet voorziet in de behoeften van allen". Met andere woorden, ervoor zorgen dat niemand tekort komt op de eerste levensbehoeften (van voedsel en huisvesting tot gezondheidszorg en politieke stem), en er tegelijkertijd voor zorgen dat we collectief onze druk op de levensondersteunende systemen van de aarde, waarvan we fundamenteel afhankelijk zijn - zoals een stabiel klimaat, vruchtbare bodems, en een beschermende ozonlaag - niet overschrijden' (Raworth, 2017). Dit vereist ons vermogen om op een systemische manier te denken om 'toekomstbeelden' te maken waarin de ecologische, sociale en economische impact van onze individuele kortetermijnbeslissingen op wereldschaal en op de lange termijn wordt bekeken.Het doel van deze activiteit is om leerlingen te laten begrijpen dat, wanneer je voor een duurzaamheidsuitdaging staat die bijvoorbeeld te maken heeft met duurzaam consumentengedrag, het belangrijk is om de werkelijke uitdaging echt te begrijpen. De eerste stap om de uitdaging te begrijpen is in kaart te brengen welke mensen en organisaties beïnvloed worden door of invloed hebben op de uitdaging. De tweede stap is om zich toekomstscenario's voor te stellen. Ten slotte moeten de studenten ook nadenken over hun eigen consumentengedrag.
Leerdoelen
- De leerling begrijpt de begrippen duurzame, inclusieve en duurzame economische groei, volledige en productieve werkgelegenheid, en fatsoenlijk werk, met inbegrip van de bevordering van gendergelijkheid en -gelijkheid, en heeft kennis van alternatieve economische modellen en indicaties.
- De leerling is in staat economische modellen en toekomstvisies op economie en samenleving kritisch te bespreken en daarover in de publieke sfeer te communiceren.
- De leerling is in staat te begrijpen hoe de eigen consumptie de arbeidsomstandigheden van anderen in de wereldeconomie beïnvloedt.
- De leerling is in staat ideeën voor op duurzaamheid gerichte innovatie en ondernemerschap te ontwikkelen en te evalueren.
- De leerling is in staat criteria te ontwikkelen en verantwoorde consumptiekeuzes te maken als middel ter ondersteuning van rechtvaardige arbeidsomstandigheden en inspanningen om de productie los te koppelen van de gevolgen van natuurrampen en aantasting van het milieu.
- Competentie in systeemdenken
- Anticiperende competentie
Instructies
Maak groepjes van 3-4 leerlingen aan het begin van de activiteit. De leerlingen zullen gedurende de hele activiteit in deze groepjes werken.
Stap 1) Introduceer SDG8 en Oxfam aan uw leerlingen (5 minuten)
Je kunt dit doen met behulp van deze video's:
SDG8 https://www.youtube.com/watch?v=atTtM7LcDuo&feature=emb_logo
Oxfam https://www.youtube.com/watch?v=17a0gUubpxg&feature=emb_logo
Stap 2) De activiteiten van Oxfam (10 minuten)
Vraag jouw leerlingen de Oxfam-website voor uw land te bekijken. De leerlingen moeten in hun groep de vraag beantwoorden: Wat zijn de belangrijkste activiteiten van Oxfam?
Stap 3) De Oxfam business case begrijpen (15 minuten)
Vraag jouw leerlingen de business case van Oxfam te lezen. De titel van de casestudy is 'Hoe kunnen we klanten motiveren om duurzaam voedsel te kopen?’
Stap 4) Begrijp de onderliggende oorzaak van de business case (20 minuten)
Vraag de leerlingen de business case op te schrijven die ze proberen aan te pakken: "Hoe kunnen we klanten motiveren om duurzaam voedsel te kopen? Vraag de leerlingen de 5 WAAROM-oefening toe te passen op deze casus. Geef de volgende instructie aan uw leerlingen: Vraag WAAROM het probleem zich voordoet en schrijf het antwoord op onder het probleem. Als het antwoord dat je net hebt gegeven niet de hoofdoorzaak van het probleem aangeeft dat je hebt opgeschreven, vraag dan opnieuw WAAROM en schrijf dat antwoord op. Blijf dit doen totdat het team het erover eens is dat de hoofdoorzaak van het probleem is vastgesteld. Dit kan minder of meer keren dan 5 WHY's duren. Je kunt het 5 WAAROM model gebruiken om deze oefening te doen.
Stap 5) Begrijpen wie de belanghebbenden van Oxfam zijn (20 minuten)
Om te kunnen werken aan de Oxfam-case "Hoe kunnen we klanten motiveren om duurzaam voedsel te kopen? moeten de leerlingen eerst begrijpen wie de belanghebbenden zijn die een relatie hebben met de casus van Oxfam.
- 10 min: Leerlingen moeten beginnen met het identificeren van alle belanghebbenden. Dit betekent dat ze de organisaties en mensen moeten identificeren die van cruciaal belang zijn voor deze business case. Ze moeten dit doen door alle mensen en organisaties die cruciaal zijn voor de business case op post-its te schrijven.
- 10 min: De leerlingen moeten de invloed van de stakeholders analyseren. Om de belanghebbenden in kaart te brengen, kunnen ze de stakeholder map gebruiken. In het midden schrijven de leerlingen Oxfam en het thema van de business case 'Hoe kunnen we klanten motiveren om duurzaam voedsel te kopen?' Vervolgens zetten de leerlingen de stakeholders op de kaart. Welke mensen en organisaties hebben veel invloed op deze specifieke case? Als ze een grote invloed hebben of sterk beïnvloed worden door de business case, zet ze dan dichter bij het midden.
Stap 5) Brainstormen (20 minuten)
Vraag de leerlingen te brainstormen over goede oplossingen voor de casus. Eerst schrijven alle leerlingen individueel zo veel mogelijk goede ideeën op post-its (5 min.) Daarna delen ze hun ideeën met de groep. Je kunt deze oefening ook inleiden door tegen de leerlingen te zeggen: "Stel je voor dat je met een toverstaf door de tijd zou reizen en ieder van jullie 10 jaar vooruit zou brengen. De zaak zou niet meer bestaan omdat alle ideeën zouden zijn uitgevoerd en alle problemen zouden zijn opgelost. Hoe zou dit toekomstscenario eruit zien”
Stap 6) Idee selecteren (10 min.)
Vraag de leerlingen hun beste ideeën te selecteren. Voor deze oefening kun je de Ideeënselectiematrix gebruiken. Alle ideeën die tijdens de vorige oefening op post-its werden genoteerd, worden op het Ideeëncanvas gelegd. Ideeën die gemakkelijk kunnen worden uitgevoerd en die niet veel impact hebben, worden als quick wins in de linkerbovenhoek gezet. De meer impactvolle concepten die nog technisch onderzoek vereisen, komen in het "hoe"-kwadrant (rechtsonder). Impactvolle ideeën die kunnen worden uitgevoerd, worden in de WOW-cel geplaatst. Het doel is om zoveel mogelijk ideeën in deze categorie te formuleren. Probeer ideeën te verbeteren om ze naar de rechterbovenhoek te laten opschuiven door hun haalbaarheid of impact te verbeteren.
Stap 7) Pitching (plenair: 5 min. per groep)
Vraag de leerlingen om in 5 min. hun beste (WOW) brainstormideeën te presenteren.
- "OPROEP TOT ACTIE 1"
Thuis moeten de leerlingen nadenken over hun eigen duurzame consumptiegedrag en de volgende vraag beantwoorden Hoe vaak koop je zelf fairtrade producten? Waarom wel of waarom niet? Wat zou je motiveren om vaker fairtradeproducten te kopen? Je kunt hierop terugkomen in de volgende les, door er een klassikaal gesprek over te voeren of je kunt de leerlingen vragen er een kleine tekst over te schrijven en die in te leveren.
- "OPROEP TOT ACTIE 2"
Om meer inzicht in de casus te krijgen, kun je de leerlingen vragen om met hun groep een van de belangrijkste stakeholders van deze casus te interviewen: bv. een klant, een personeelslid, enz. De interviewvragen zullen afhangen van de stakeholder die wordt geïnterviewd.
Bijvoorbeeld voor een klant: Welke waarde heeft Oxfam voor jou? Hoe is Oxfam anders dan haar concurrenten? Wat bevalt je wel/niet van de concurrenten van Oxfam? Is het voor jou gemakkelijk om Oxfam-producten te kopen? Zijn de producten van Oxfam aantrekkelijk, hebben ze waar voor hun geld? ...
Bijvoorbeeld voor een werknemer: Welke waarde brengt Oxfam jou en haar klanten? Hoe is Oxfam anders dan haar concurrenten? Wat vind je wel/niet goed van de concurrenten van Oxfam? Welke activiteiten voert Oxfam uit? Wat zijn de bronnen van inkomsten van Oxfam? Hoe is Oxfam afhankelijk van deze inkomstenstromen? Hoe maakt Oxfam gebruik van technologieën om haar activiteiten te ontwikkelen? Waar liggen de potentiële schaalvoordelen die Oxfam kan realiseren? Wat is de sociale en milieu-impact van Oxfam? Gaat het effect de goede kant op? Hoe meet Oxfam haar impact? Wat is Oxfams einddoel in termen van impact? Heeft Oxfam partners om mee samen te werken? Hoe? Kan de impact van Oxfam worden vergroot door samenwerking? (gebaseerd op de Duurzame Innovatie Toolkit van Impact Valley)
Notities voor docenten
- Geschatte totale duur van deze activiteit: 2 uur + OPROEP TOT ACTIE
- Deze activiteit is geschikt voor een groep van 15-20 studenten, verdeeld in groepjes van 3-4 studenten.
- Je kunt alle stappen van deze activiteit ook gemakkelijk gebruiken met een andere business case. In feite kun je elk type duurzaamheids casus gebruiken, geleverd door een bedrijf, ngo of school, afhankelijk van het onderwerp en de SDG waar je aan wilt werken en het werkveld van je leerlingen. Als je met een andere case wilt werken, kun je een organisatie in jouw regio en vakgebied vragen om met een business case te komen of je kunt jouw leerlingen vragen om een organisatie te zoeken en te interviewen.
- Voor een uitleg van de 5 WAAROM-techniek kun je kijken op: https://www.youtube.com/watch?v=t7FcK8jV2yA

